Mae’r cynllun Hawl Dioddefwyr i Adolygiad yn rhoi'r hawl i'r rhai yr effeithir arnyn nhw gan drosedd ofyn am adolygiad o benderfyniadau penodol a wneir gan yr heddlu neu Wasanaeth Erlyn y Goron (GEG). Yn benodol, mae hyn yn berthnasol pan fydd penderfyniad wedi'i wneud i beidio â chyhuddo rhywun o dan amheuaeth, neu pan na fydd achos yn bodloni prawf GEG i gyhuddo, ac mae rhywun o dan amheuaeth wedi'u hadnabod a'u cyfweld o dan rybudd.
Rydych yn gymwys i ofyn am adolygiad os:
- Oes llai na thri mis wedi mynd heibio ers i'r penderfyniad gael ei wneud.
- Chi ydy'r dioddefwr, neu rywun sy'n gysylltiedig (er enghraifft perthynas, neu warcheidwad yn achos dioddefwr o dan 18 oed), neu'n cynrychioli rhywun na all weithredu drostynt eu hunain oherwydd anabledd neu anaf.
Yr hyn sy'n digwydd pan fyddwch chi'n gofyn am adolygiad
- Bydd yr adolygiad yn edrych a oedd y penderfyniad gwreiddiol yn gywir, o ystyried y dystiolaeth a'r meini prawf cyfreithiol.
- Os bydd eich cais yn cael ei gadarnhau, efallai y bydd y penderfyniad i beidio ag erlyn (neu i roi'r gorau i'r achos) yn cael ei wyrdroi. Os na, byddwch yn derbyn esboniad.
- Mae amserlen: rhaid gofyn am adolygiad o fewn tri mis. Nod GEG ydy cwblhau adolygiadau mewn tua 30 diwrnod gwaith lle bo hynny'n bosibl.
Pam mae'r cynllun hwn yn bwysig
- Tegwch ac atebolrwydd: Mae gan ddioddefwyr hawl gwybod bod penderfyniadau sy'n effeithio arnyn nhw – yn enwedig penderfyniadau i beidio ag erlyn – yn gadarn, yn dryloyw, ac y gellir eu gwirio.
- Hyder yn y system gyfiawnder: Pan fydd pobl yn gweld bod y system yn caniatáu adolygiad a chywiriad, mae ymddiriedaeth yn cael ei gryfhau.
- Cymorth i ddioddefwyr: Mae cael yr opsiwn i ofyn am adolygiad yn rhoi gweithrediad a sicrwydd i ddioddefwyr bod eu hachos yn bwysig.
- Safonau gwasanaeth uchel: I Gomisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru, nid ydy cyflawni gwasanaeth o ansawdd uchel i ddioddefwyr yn ddewisol, mae'n hanfodol. Mae sicrhau bod dioddefwyr yn cael eu trin hefo parch, darparu gwybodaeth, a sicrhau bod penderfyniadau'n cael eu gwneud yn union yn flaenoriaethau craidd.
Sut mae'r Comisiynydd yn cynorthwyo hyn
- Mae'r Comisiynydd yn disgwyl i Heddlu Gogledd Cymru a'r holl bartneriaid cyfiawnder troseddol gydymffurfio'n llawn hefo cynllun Hawl Dioddefwyr i Adolygiad a'r Côd Dioddefwyr.
- Mae'n monitro cydymffurfiaeth hefo'r Côd Dioddefwyr drwy Fwrdd Cyfiawnder Troseddol Gogledd Cymru, y mae'n ei gadeirio. Mae rhan o'r sicrwydd hwn yn cynnwys gwirio a ydy dioddefwyr yn cael eu hysbysu am eu hawliau, a bod adolygiadau'n cael eu rheoli'n briodol ac mewn modd amserol.
- Mae'r Comisiynydd hefyd yn comisiynu gwasanaethau er mwyn cynorthwyo dioddefwyr. Mae Canolfan Cymorth Dioddefwyr Gogledd Cymru, a gomisiynwyd gan y Comisiynydd, yn cynorthwyo pobl ddeall eu hawliau, gan gynnwys sut i ofyn am adolygiad, ac yn cynnig cymorth emosiynol ac ymarferol i ddioddefwyr.
Er mwyn gofyn am adolygiad o benderfyniad yr heddlu i beidio â chyhuddo rhywun o dan amheuaeth, cliciwch ar y ddolen ganlynol: Hawl Dioddefwyr i Adolygiad – penderfyniad yr heddlu
Os ydy eich cais i adolygu yn ymwneud â chynllun Hawl Dioddefwyr i Adolygu GEG, ewch ar wefan GEG er mwyn cael rhagor o wybodaeth: CPS VRR